In oktober vond de 43e bijeenkomst van de Global Privacy Assembly (GPA) plaats. Op de agenda stonden onder meer de rechten van kinderen in de digitale wereld. In de vorm van een resolutie heeft de GPA een aantal aandachtspunten op een rij gezet. De lijst is een oproep aan alle partijen die zich richten op kinderen in de digitale wereld: ga met deze punten aan de slag.
De Stichting Take Back Your Privacy (TBYP) daagt in samenwerking met de Consumentenbond TikTok voor de rechter. Eerder legden de organisaties al eisen neer bij het bedrijf wegens het schenden van de privacy en de consumentenrechten van kinderen. Gesprekken hierover met TikTok liepen echter op niets uit.
De Consumentenbond en TBYP eisen dat TikTok stopt met zijn onrechtmatig handelen, alle illegaal verzamelde persoonsgegevens verwijdert en een schadevergoeding betaalt. De schadevergoeding bestaat allereerst uit 2 miljard euro, zodat elk kind dat gedupeerd is een vast bedrag krijgt:
€1.500 voor elk kind dat jonger was dan 13 toen het de app begon te gebruiken;
€1.250 voor elk kind dat 13, 14 of 15 was toen het de app begon te gebruiken;
€1.000 voor elk kind dat 16 of 17 was toen het de app begon te gebruiken.
Daarnaast eisen TBYP en de Consumentenbond dat TikTok de winst die het bedrijf over de rug van Nederlandse kinderen heeft verdiend aan hen betaalt als verdere schadevergoeding. In 2020 maakte ByteDance, het moederbedrijf achter TikTok, wereldwijd $19 miljard winst.
Onvoldoende
‘Het is duidelijk dat TikTok de privacy van kinderen niet serieus neemt’, zegt Friederike van der Jagt, voorzitter van TBYP: ‘TikTok blijft de privacy van kinderen opofferen om winst te maken. En dat gedrag is nog kwalijker doordat kinderen tijdens de lockdown geïsoleerd zijn geraakt en ze meer dan ooit gebruik zijn gaan maken van TikTok.’
Uitbuiting
Volgens Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond, rechtvaardigen de overtredingen van TikTok de hoogte van het geëiste bedrag: ‘TikTok heeft op schandalige wijze misbruik gemaakt van soms nog hele jonge kinderen. Het heeft ze misleid, hun privacy geschonden en over hun rug grove winst gemaakt. Pure uitbuiting, die gecompenseerd moet worden. En wel op een manier die ook afschrikkend werkt voor andere bedrijven die hetzelfde doen.’
1,5 miljoen kinderen
TikTok – en zijn voorloper musical.ly – verzamelt al jarenlang illegaal privégegevens van kinderen. Daarbij gaat het om geboortedata, telefoonnummers en e-mailadressen, maar ook gevoelige informatie, zoals informatie over seksuele voorkeuren, religieuze overtuiging en zelfs biometrische gegevens (zoals gezichtsherkenning). Deze gegevens gebruikt het bedrijf om gericht advertenties te kunnen tonen aan kinderen. Ook schendt het bedrijf consumentenrechten van de kinderen. Volgens onderzoek van TBYP zijn meer dan 1,5 miljoen kinderen door TikTok gedupeerd.
Aanmelden
De Consumentenbond en TBYP roepen consumenten op om de actie te steunen en zich aan te melden. Dat geldt met name voor ouders van kinderen die in Nederland TikTok of de voorloper van TikTok, musical.ly, hebben gebruikt sinds 25 mei 2018. Aanmelden is gratis. Inmiddels hebben zich al ruim 11.500 mensen gemeld.
Steun
De actie wordt gesteund door onder andere de Europese consumentenorganisatie BEUC, Terre des Hommes, Platform Bescherming Burgerrechten, Bits of Freedom, Privacy First, Defence for Children, Bureau Jeugd en Media, KidsRights, en onderzoeksinstelling Waag.
The €750,000 fine that the Dutch Data Protection Authority (DPA) has imposed on TikTok for violating the privacy of children is a major boost for Dutch consumers, say the Consumentenbond and the Take Back Your Privacy Foundation. The Foundation and Consumentenbond claim €1.5 billion in damages on behalf of Dutch children from TikTok.
The AP found, among other things, that TikTok provided Dutch children with insufficient information about how the app collected, processed and used their personal data. For example, the privacy statement was only available in English, and thus not intelligible for Dutch children. This breach of the duty to inform is one of the reasons why Take Back Your Privacy Foundation and Consumentenbond are taking action against TikTok.
Support for the claim
The fine imposed by the DPA significantly supports the action by the Take Back Your Privacy Foundation and the Consumentenbond against TikTok. At the end of June 2021, they claimed EUR 1,5 billion in damages on behalf of approximately 1,5 million Dutch children. This because the TikTok is breaching privacy and consumer laws, and is earning billions of dollars by selling advertisements on the basis of illegally gathered personal data.
Strong case
Sandra Molenaar, director of Consumentenbond, sees the fine primarily as a signal to TikTok: “It confirms that TikTok has broken the law and that our claim is well-founded. It shows how strong our case is. And hopefully it will lead TikTok to respond to our demands.”
Symbolic
“This fine is an important first step, but still far from sufficient and the fine should have been much higher,” says Friederike van der Jagt, chairman of Take Back Your Privacy Foundation. “It is a drop in the ocean, because TikTok also structurally violates other privacy rules and the consumer rights of Dutch children. We therefore continue to demand that TikTok ceases all its unlawful acts, deletes the unlawfully obtained personal data, and that Dutch children receive serious compensation.”
Supporting the claim
Consumentenbond and Take Back Your Privacy Foundation call on consumers to support the TikTok action they are pursuing and register as a supporter. This applies in particular to parents of children who have used TikTok or the predecessor of TikTok, musical.ly, in the Netherlands since 25 May 2018. You can register your support here.
The investigation into TikTok by data protection regulations is not over yet: the Irish Data Protection Commission is investigating various other privacy violations by TikTok.