Dev Site: In Progress

WhatsApp, onderdeel van Meta, maakt zich schuldig aan het schenden van privacyrechten van haar gebruikers omdat gebruikers niet adequaat over de verwerking van hun persoonsgegevens worden geïnformeerd. WhatsApp heeft hiervoor op 20 augustus 2021 al van de Ierse privacywaakhond een boete van maar liefst €225 miljoen opgelegd gekregen. WhatsApp schendt echter nog steeds de privacy- en consumentenrechten van haar gebruikers. Verschillende Europese consumentenbeschermingsorganisaties hebben vorig jaar een gezamenlijke klacht bij de Europese Commissie (“EC”) ingediend over WhatsApp. WhatsApp heeft namelijk haar gebruikers op ongepaste wijze onder druk gezet om haar nieuwe gebruikers- en privacyvoorwaarden te aanvaarden, zonder dat deze voorwaarden transparant en begrijpelijk zijn voor de gebruikers. De EC heeft vervolgens samen met de Consumer Protection Cooperation Network actie ondernomen. Zij hebben brieven gestuurd met informatieverzoeken en WhatsApp tot juli 2022 de tijd gegeven om nog bepaalde punten te verduidelijken.

TBYP onderneemt tevens actie tegen WhatsApp om de schending van privacyrechten een halt toe te roepen. Begin 2022 heeft TBYP als eerste stap een brief verzonden naar WhatsApp, met als doel meer informatie te vergaren en in gesprek te komen met WhatsApp. Zo heeft TBYP onder meer gevraagd welke persoonsgegevens op basis van welke grondslag met de verschillende Meta-entiteiten worden gedeeld en wat het verdienmodel is van de (gratis) app. Een inhoudelijke reactie daarop van WhatsApp liet lang op zich wachten. Inmiddels heeft TBYP een brief van WhatsApp ontvangen, waarin helaas nauwelijks antwoord wordt gegeven op onze vragen. De reactie biedt al met al weinig comfort dat de rechten van de Nederlandse WhatsApp-gebruikers gewaarborgd zijn.

TBYP kijkt uit naar de reactie van WhatsApp op de vervolgvragen van de EC, die binnenkort wordt verwacht. TBYP beraadt zich op dit moment over verdere stappen tegen WhatsApp.

De Europese Commissie heeft bekendgemaakt dat TikTok de regels inzake reclame en consumentenbescherming (beter) zal gaan naleven. TikTok heeft dit toegezegd na een onderzoek door en een klacht van de overkoepelende Europese consumentenorganisatie BEUC, waartoe ook de Nederlandse Consumentenbond behoort. BEUC had onder meer vastgesteld dat TikTok er niet in slaagde kinderen te beschermen tegen verborgen advertenties en ongepaste inhoud.

TikTok heeft beloofd dat duidelijker zal worden aangegeven wanneer er sprake is van betaalde reclame en dat meer informatie zal worden verschaft over het aankopen en gebruiken van coins en het versturen van gifts.

Hoewel TikTok met deze wijzigingen een kleine stap in de juiste richting maakt, erkent TikTok in feite dat zij zich tot nu toe niet aan de regels inzake consumentenbescherming heeft gehouden, zoals Stichting Take Back Your Privacy (TBYP) ook heeft betoogd in haar dagvaarding. Daarnaast gaan de wijzigingen inzake de bescherming van kinderen niet ver genoeg volgens TBYP. Zo heeft TikTok bijvoorbeeld niet willen toezeggen te stoppen met het profileren van kinderen en het gericht aanbieden van advertenties aan kinderen.

De TikTok-actie blijft daarom nog steeds van groot belang. Je kunt je nog altijd aansluiten bij de actie die wij samen met de Consumentenbond tegen TikTok voeren. Klik hier voor meer informatie en om je aan te melden!

TikTok gedagvaard om schending rechten kinderen

De Stichting Take Back Your Privacy (TBYP) daagt in samenwerking met de Consumentenbond TikTok voor de rechter. Eerder legden de organisaties al eisen neer bij het bedrijf wegens het schenden van de privacy en de consumentenrechten van kinderen. Gesprekken hierover met TikTok liepen echter op niets uit.

De Consumentenbond en TBYP eisen dat TikTok stopt met zijn onrechtmatig handelen, alle illegaal verzamelde persoonsgegevens verwijdert en een schadevergoeding betaalt. De schadevergoeding bestaat allereerst uit 2 miljard euro, zodat elk kind dat gedupeerd is een vast bedrag krijgt:

  • €1.500 voor elk kind dat jonger was dan 13 toen het de app begon te gebruiken;
  • €1.250 voor elk kind dat 13, 14 of 15 was toen het de app begon te gebruiken;
  • €1.000 voor elk kind dat 16 of 17 was toen het de app begon te gebruiken.

Daarnaast eisen TBYP en de Consumentenbond dat TikTok de winst die het bedrijf over de rug van Nederlandse kinderen heeft verdiend aan hen betaalt als verdere schadevergoeding. In 2020 maakte ByteDance, het moederbedrijf achter TikTok, wereldwijd $19 miljard winst.

Onvoldoende

‘Het is duidelijk dat TikTok de privacy van kinderen niet serieus neemt’, zegt Friederike van der Jagt,
voorzitter van TBYP: ‘TikTok blijft de privacy van kinderen opofferen om winst te maken. En dat
gedrag is nog kwalijker doordat kinderen tijdens de lockdown geïsoleerd zijn geraakt en ze meer dan
ooit gebruik zijn gaan maken van TikTok.’

Uitbuiting

Volgens Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond, rechtvaardigen de overtredingen van TikTok de hoogte van het geëiste bedrag: ‘TikTok heeft op schandalige wijze misbruik gemaakt van soms nog hele jonge kinderen. Het heeft ze misleid, hun privacy geschonden en over hun rug grove winst gemaakt. Pure uitbuiting, die gecompenseerd moet worden. En wel op een manier die ook afschrikkend werkt voor andere bedrijven die hetzelfde doen.’

1,5 miljoen kinderen

TikTok – en zijn voorloper musical.ly – verzamelt al jarenlang illegaal privégegevens van kinderen. Daarbij gaat het om geboortedata, telefoonnummers en e-mailadressen, maar ook gevoelige informatie, zoals informatie over seksuele voorkeuren, religieuze overtuiging en zelfs biometrische gegevens (zoals gezichtsherkenning). Deze gegevens gebruikt het bedrijf om gericht advertenties te kunnen tonen aan kinderen. Ook schendt het bedrijf consumentenrechten van de kinderen. Volgens onderzoek van TBYP zijn meer dan 1,5 miljoen kinderen door TikTok gedupeerd.

Aanmelden

De Consumentenbond en TBYP roepen consumenten op om de actie te steunen en zich aan te melden. Dat geldt met name voor ouders van kinderen die in Nederland TikTok of de voorloper van TikTok, musical.ly, hebben gebruikt sinds 25 mei 2018. Aanmelden is gratis. Inmiddels hebben zich al ruim 11.500 mensen gemeld.

Steun

De actie wordt gesteund door onder andere de Europese consumentenorganisatie BEUC, Terre des Hommes, Platform Bescherming Burgerrechten, Bits of Freedom, Privacy First, Defence for Children, Bureau Jeugd en Media, KidsRights, en onderzoeksinstelling Waag.

The €750,000 fine that the Dutch Data Protection Authority (DPA) has imposed on TikTok for violating the privacy of children is a major boost for Dutch consumers, say the Consumentenbond and the Take Back Your Privacy Foundation. The Foundation and Consumentenbond claim €1.5 billion in damages on behalf of Dutch children from TikTok.

The AP found, among other things, that TikTok provided Dutch children with insufficient information about how the app collected, processed and used their personal data. For example, the privacy statement was only available in English, and thus not intelligible for Dutch children. This breach of the duty to inform is one of the reasons why Take Back Your Privacy Foundation and Consumentenbond are taking action against TikTok.

Support for the claim

The fine imposed by the DPA significantly supports the action by the Take Back Your Privacy Foundation and the Consumentenbond against TikTok. At the end of June 2021, they claimed EUR 1,5 billion in damages on behalf of approximately 1,5 million Dutch children. This because the TikTok is breaching privacy and consumer laws, and is earning billions of dollars by selling advertisements on the basis of illegally gathered personal data.

Strong case

Sandra Molenaar, director of Consumentenbond, sees the fine primarily as a signal to TikTok: “It confirms that TikTok has broken the law and that our claim is well-founded. It shows how strong our case is. And hopefully it will lead TikTok to respond to our demands.”

Symbolic

 “This fine is an important first step, but still far from sufficient and the fine should have been much higher,” says Friederike van der Jagt, chairman of Take Back Your Privacy Foundation. “It is a drop in the ocean, because TikTok also structurally violates other privacy rules and the consumer rights of Dutch children. We therefore continue to demand that TikTok ceases all its unlawful acts, deletes the unlawfully obtained personal data, and that Dutch children receive serious compensation.”

Supporting the claim

Consumentenbond and Take Back Your Privacy Foundation call on consumers to support the TikTok action they are pursuing and register as a supporter. This applies in particular to parents of children who have used TikTok or the predecessor of TikTok, musical.ly, in the Netherlands since 25 May 2018. You can register your support here.

The investigation into TikTok by data protection regulations is not over yet: the Irish Data Protection Commission is investigating various other privacy violations by TikTok.